برای اینکه بدانیم لکنت چگونه درمان می شود ، در ابتدا باید لکنت را بشناسیم . خیلی اوقات شنونده ها گمان می کنند لکنت اتفاقی است که در قسمت دهان و زبان و حنجره می افتد، یا علت لکنت را نزدیک ترین اتفاق قبل از بروز لکنت می دانند ، مثلا گمان می کنند ( ترس ) علت لکنت است ! و طبیعتا وقتی تصوری غلط درمورد لکنت و علت شناسی آن داشته باشیم، تصور غلطی هم از درمان لکنت خواهیم داشت.
لکنت یک اختلال گفتاری است . که غالبا بین سنین 2 تا 7 سالگی خود را نشان می دهد. منشا این اختلال در مغز است. مغز به عنوان یک ساختار هوشمند ، دستور دهنده ی تمام فعالیت های ارادی و غیرارادی ما است . تا به حال به این موضوع فکر کرده اید که ما چطور صحبت می کنیم ؟ در یک فرد دارای لکنت ، ساختار زبان و دهان و حنجره و… هیچ مشکلی ندارد و سر منشا تمام لحظه های لکنت ( مغز) است ! اما شما لکنت را به شکل قفل در لب و حنجره یا تکرار و …. می بینید اما این لحظات نتایج اختلالاتی در عملکردهای مرتبط با صحبت کردن در مغز است.
مغز یک فرد دارای لکنت با مغز یک فرد بدون لکنت متفاوت است ؟
حال این سوال پیش می آید که آیا مغز یک فرد دارای لکنت با مغز یک فرد بدون لکنت متفاوت است ؟ من این جمله را تصحیح می کنم و پاسخ می دهم : ( مغز یک فرد دارای لکنت با مغز یک فرد بدون لکنت به طور متفاوتی عمل می کند !) در واقع بیشترین تفاوت در عملکرد است تا ساختار . برای همین است که اگر یک اسکن مغزی از یک فرد دارای لکنت بگیریم هیچ تفاوتی با یک فرد با گفتار روان ندارد. اما اگر تصاویر یک تشدید مغناطیسیی عملکردی یا fMRI را ببینیم تفاوت هایی را درمغز افراد دارای لکنت و بدون لکنت مشاهده می کنیم .
پس می توان نتیجه گرفت اگر لکنت اتفاقی است که در نتیجه ی اختلال درعملکرد مغز است پس درمان لکنت باید فعالیتی باشد که روی عملکرد مغز تاثیرگذار باشد. آیا به این موضوع باور دارید که ( اگر یک مهارت مثل ( نواختن پیانو) را بیاموزید ، تغییری در عملکرد مغز خود ایجاد کرده اید؟) ، با پاسخ به این سوال متوجه خواهید شد که چرا ( گفتاردرمانی ) منجر به درمان لکنت می شود.
آیا درمان لکنت در هر سنی مشابه است ؟
اگر بپذیرید که ( یادگیری پیانو در کودکی ) ساده تر و پایدارتر از بزرگسالی است ، متوجه این موضوع خواهید شد که چرا گفتاردرمانگران تاکید دارند که ( درمان لکنت در کودکی ساده تر و پایدارتر و قطعی است، اما با افزایش سن تاثیرگذاری درمان کاهش می یابد بعلاوه انواع برنامه های درمانی در کودکان پیش از دبستان با کودکان مدرسه رو و بزرگسالان متفاوت است. درمان لکنت کودکان پیش از سن مدرسه به دو نوع تقسیم می شود. درمان های مستقیم و درمان های غیرمستقیم . منظور از درمان های غیر مستقیم ، برنامه هایی است که بر روی محیط کودک و تعامل والدین و کودک کار می کنند.
در درمان های غیر مستقیم ما از کودک درخواست خاصی برای انجام تمرینات درمانی نداریم ، همه چیز توسط والدین انجام می شود . به والدین آموزش داده می شود و حتی در برخی از برنامه های والد محور نیازی به حضور مستقیم کودک نیست و تمرینات والدین می تواند پس از ضبط ویدیویی ، توسط درمانگر بررسی شود. درمان های غیر مستقیم برای کودکانی که سن کمی دارند ، لکنتشان به تازگی شروع شده است و از لکنت آگاهی ندارند، مناسب تر است.
همین الان برای درمان لکنت زبان + 15 دقیقه مشاوره رایگان اقدام نمایید.
اگر نمی دانید از کجا باید شروع کنید ما اینجا هستیم تا شما را راهنمایی کنیم پس برای شروع فقط کافیست فرم زیر را در چند ثانیه تکمیل کنید.
برای دریافت 15 دقیقه مشاوره رایگان فرم ذیل را تکمیل نمایید.
بعد از پر کردن فرم زیر منتظر تماس همکاران برای مشاوره و نوبت دهی باشید.
آیا تفاوت بین درمان های لکنت وجود دارد؟
درمان های مستقیم درمان هایی هستند که ممکن است در طی سه ماه اول درمان ، نتایج مشهود تری را به ما نشان دهند و هم چنین برای کودکان بزرگتر و کودکانی که درمان های غیرمستقیم برایشان پاسخگو نبوده است ، استفاده می شود. در درمان های مستقیم ما در طی بازی و تمرینات ساختارمند و در طی روز ، تکنیک های مشخصی را با کودک تمرین می کنیم. برای مثال برنامه ی درمانی وست مید ، یک برنامه ی مستقیم است. در این برنامه گفتار سیلابیک به کودک آموزش داده می شود. یا برنامه ی درمانی لیدکامب یک برنامه ی درمانی مستقیم است که مبتنی بر شرطی سازی عامل است، در واقع در این برنامه به گفتار بدون لکنت کودک بازخورد مثبت داده می شود و به گفتار دارای لکنت کودک ، بازخورد منفی . ( نگران نباشید این بازخورد ها به تدریج و با آموزش درمانگر اجرا می شود و باعث واکنش منفی کودک شما نخواهد شد ).
هیچ نوع درمانی بر دیگری برتری ندارد و نمی توان گفت درمان غیرمستقیم بهتر از مستقیم است.موضوع قابل اهمیت این است که درمانگر بتواند مناسب ترین برنامه را برای کودک انتخاب و اجرا کند. ( در خانه ی لکنت مدیر تیم جلسه ی اول ارزیابی را برگزار می کند و انتخاب برنامه ی درمانی مناسب را خواهد داشت) . به یاد داشته باشید که ممکن است درمانگر برنامه های درمانی را گاها ترکیب کند یا تغییر دهد . این مساله ، موضوعی شایع در میان درمانگران است که اگر اصولی انجام شود نه تنها موردی ندارد بلکه موجب نتایج شگفت انگیزی در روند درمان خواهد شد. هرچه سن کودک افزایش پیدا می کند ، درمان لکنت پیچیده ترو زمان برتر خواهد شد . در بزرگسالان دارای لکنت درمان دو هدف کلی را دنبال می کند.
هدف اول : ایجاد گفتار روان و تسهیل کردن لکنت و هدف دوم : پرداختن به افکار و احساسات فرد دارای لکنت. برنامه های درمانی متنوعی برای درمان لکنت بزرگسالان وجود دارند که درمانگر با کمک گرفتن از تجربه و دانش خود ، برای هر مراجع به شکل مناسبی از این برنامه های درمانی استفاده می کند. در تیم خانه ی لکنت تمام درمانگران صرفا به شکل تخصصی بر روی اختلال لکنت و کلاترینگ کار می کنند و همینطور درمانگران با گروه سنی خاصی از افراد دارای لکنت کار می کنند. درمانگران کودک با درمانگران بزرگسال متفاوت هستند.
چطور گفتاردرمانی باعث درمان لکنت می شود ؟
گفتاردرمانی علمی است که به شما کمک می کند با تمرینات علمی واثرگذار و تکرار این تمرینات در دراز مدت ، تغییری در عملکرد مغز ایجاد کنید . تصویربرداری های پیشرفته ی مغزی تایید کننده ی این موضوع است . در واقع درگفتاردرمانی مسیرهای عصبی جدیدی در مغز فعال می شود.
درمان لکنت در کودکی با بزرگسالی متفاوت است و اهمیت دارد که برای فرد دارای لکنت ، از درمان های علمی ، اثبات شده و به روز استفاده کرد. برای مثال اگر برای درمان لکنت به دنبال ( طب سنتی ، هیپنوتیزم ، طب سوزنی ، حجامت ، شبیه سازی ذهن ، اشعه درمانی ، دارودرمانی ) بروید، از درمان های منسوخ شده و یا غیر علمی و اثبات نشده استفاده کرده اید . (هیچ دارویی برای درمان لکنت از نظر علمی تایید نشده است ) . درمانی برای ما با ارزش است که بر روی تعداد زیادی از افراد دارای لکنت نتایج مثبت و پایداری داشته باشد. در واقع مبتنی بر شواهد علمی باشد.
اما آیا گفتاردرمانی واقعا اثرگذار است ؟
کافی است که اسم برنامه های درمانی که گفتاردرمانگران در درمان لکنت استفاده می کنند را به زبان انگلیسی سرچ کنید تا مقالات معتبر و متعددی را که تایید کننده ی اثرگذاری برنامه های درمانی گفتاردرمانگران هستند را مشاهده کنید . برنامه هایی مانند : برنامه ی لیدکامب ، اکویل ، وست مید ، DCM ، PCI، FFT ، FRP برای کودکان یا برنامه ی کمپردان برای بزرگسالان نمونه هایی از برنامه های علمی و اثبات شده در درمان لکنت هستند. این برنامه ها روی تعداد زیادی از افراد دارای لکنت اجرا شده است و نتایج مثبت و پایدار آن ها به اثبات رسیده است. هر برنامه اصول خاصی دارد که در هر جلسه ی درمان توسط درمانگر به شما آموزش داده می شود .
درمان لکنت چقدر طول می کشد ؟
با توجه به توضیحات بالا احتمالا باید درک کرده باشید که وقتی قرار است تغییری در عملکرد مغز ایجاد کنیم ، این فرآیند یک شبه و فوری نیست .مانند مثالی که ذکر شد ( یادگیری پیانو نیاز به تکرار و تمرین و مداومت دارد) . اما متاسفانه شاهد ادعاهایی هستیم از درمانگر نماها که قول درمان قطعی و فوری را به شما می دهند در حالی که فرآیند درمان نیازمند مداومت و پیگیری است.
درمان لکنت در کودکی زمان کمتری نیاز دارد به طور میانگین می توانیم شش ماه را برای درمان لکنت کودکان پیش از سن مدرسه در نظر بگیریم ، اما باید دقت کنید که این عدد میانگین و تقریبی است و کودکان ، درمانگرها و خانواده ها با هم متفاوت هستند . هر چه سن افزایش پیدا می کند درمان لکنت زمان بیشتری لازم دارد و لکنت صرفا یک اختلال گفتاری خالص نخواهد بود بلکه ابعاد روانشناختی زیادی پیدا می کند که می توانند مانع درمان شوند. در ادامه می توانید گزارش روند درمان مراجعینی که با تیم خانه ی لکنت قادر به شکست لکنت شدند را مشاهده کنید. صحبت های والدین و افراد دارای لکنت فرآیند درمان لکنت و چالش های آن را به واقعی ترین شکل ممکن به تصویر می کشد.
علائم و نشانه های لکنت زبان
در حالی که ادعا می شود هیچ “درمانی” برای لکنت وجود ندارد، گزینه های درمانی مختلفی وجود دارد که ممکن است به افرادی که لکنت دارند کمک کند. برخی از روش ها بر کاهش ناروانی تمرکز دارند، در حالی که برخی دیگر بر پذیرش لکنت و کاهش اضطراب ارتباطی تمرکز دارند. کمک به افرادی که لکنت دارند باید متناسب با فرد باشد. به عبارت دیگر، چیزی که برای یک نفر که لکنت دارد جواب می دهد، ممکن است برای همه جواب ندهد!
علائم و نشانه های لکنت ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- مشکل در شروع یک کلمه، عبارت یا جمله
- طولانی کردن یک کلمه یا صداها در یک کلمه
- تکرار یک صدا، هجا یا کلمه
- سکوت مختصر برای هجاها یا کلمات خاص، یا مکث در یک کلمه (کلمه شکسته)
- اضافه کردن کلمات اضافی مانند “um” در صورت پیش بینی مشکل در انتقال به کلمه بعدی
- کشش، سفتی یا حرکت بیش از حد صورت یا قسمت بالایی بدن برای تولید کلمه
- اضطراب از صحبت کردن
- توانایی محدود برای برقراری ارتباط موثر
مشکلات گفتاری لکنت ممکن است با موارد زیر همراه باشد:
- سریع چشمک می زند
- لرزش لب یا فک
- تیک های صورت
- سر تکان می دهد
- مشت های گره شده
لکنت ممکن است زمانی بدتر شود که فرد هیجان‌زده، خسته یا تحت استرس است، یا زمانی که احساس می‌کند خودآگاه است، عجله دارد یا تحت فشار است. موقعیت هایی مانند صحبت کردن در جمع یا صحبت کردن با تلفن می تواند به ویژه برای افرادی که لکنت دارند دشوار باشد. با این حال، اکثر افرادی که لکنت دارند، می‌توانند بدون لکنت صحبت کنند، وقتی با خودشان صحبت می‌کنند و زمانی که با شخص دیگری آواز می‌خوانند یا صحبت می‌کنند.
کاهش ناهمواری
درمان لکنت که بر کاهش گفتار ناهموار تاکید دارد، به طور کلی به عنوان شکل دادن به روان شناخته می شود. برای استفاده از استراتژی‌های شکل‌دهی روان، فردی که لکنت دارد با یک آسیب‌شناس گفتار-زبان (SLP) کار می‌کند تا نحوه صحبت کردن خود را تغییر دهد. هدف از شکل دهی روان این است که تمام رویدادهای لکنت زبان را حذف کرده و همیشه روان صحبت کنید. برخی از درمانگر ها از وسایل کمکی مانند بازخورد شنیداری تاخیری برای کمک به این تلاش استفاده می کنند.
در حالی که بازخورد شنیداری تاخیری و برنامه‌های شکل‌دهی روان ممکن است برای برخی از افرادی که لکنت دارند کارساز باشد، همه آنها در طول زمان مفید نیستند. با تمرکز بر حذف لکنت، این روش‌ها ممکن است احساسات و نگرش‌هایی را که به مشکلات ارتباطی کمک می‌کنند نادیده بگیرند.
کاهش اثرات لکنت زبان
در حالی که روش‌های شکل‌دهی روانی بر حذف لکنت با هم متمرکز هستند، سایر گزینه‌های درمانی بر محدود کردن تأثیر آن تمرکز دارند. یکی از روش‌ها که به عنوان اصلاح لکنت شناخته می‌شود، شامل شناسایی و تنظیم ناهماهنگی‌ها در هنگام وقوع است. SLP با استفاده از اصلاح لکنت به فردی که لکنت دارد کمک می کند تا تنش فیزیکی خود را کاهش دهد، بر ترس خود از صحبت کردن غلبه کند و از ابزارهایی برای نظارت بر گفتار خود استفاده کند.
اصلاح لکنت شامل آموزش و مشاوره برای فردی که لکنت دارد، با هدف کاهش اضطراب هنگام صحبت کردن می باشد. همچنین می‌تواند شامل تکنیک‌هایی برای تغییر لحظه‌های لکنت در زمان وقوع باشد – کوتاه‌تر و کم‌تنش‌تر کردن آنها.
مداخله اولیه کلیدی است
در حالی که هیچ درمان پذیرفته شده جهانی برای لکنت وجود ندارد، اکثر پزشکان موافق هستند که مداخله زودهنگام نقش مهمی ایفا می کند. هنگامی که لکنت بالقوه در یک کودک خردسال شناسایی شد، باید برای ارزیابی جامع به یک SLP ارجاع داده شود. تحقیقات نشان می دهد که هر چه برنامه های درمانی زودتر اجرا شوند، احتمال تداوم لکنت تا بزرگسالی کمتر می شود. پرداختن به ناهماهنگی‌ها در مراحل اولیه به کودک کمک می‌کند تا با واکنش‌های عاطفی منفی، تنش و اجتناب از موقعیت‌های گفتاری که می‌تواند لکنت را شدیدتر کند کنار بیاید.
چه چیزی باعث موفقیت درمان لکنت می شود؟
در نهایت، موفقیت درمان هر فردی برای فردی که لکنت دارد بستگی به اهداف، احساسات و نگرش فردی او نسبت به لکنت دارد. امروزه، اکثر برنامه های درمانی از ترکیبی از روش های شرح داده شده در بالا استفاده می کنند.
مهمتر از همه، درمان موفق باید به افرادی که لکنت دارند کمک کند تا بر احساسات منفی غلبه کنند، استرس پیرامون صحبت کردن را کاهش دهند، در فعالیت ها شرکت کنند و کیفیت کلی زندگی خود را بهبود بخشند. برای این منظور، یک SLP یا درمانگر ممکن است حمایت از خود را تشویق کند، راهبردهای مشاوره را بکار گیرد و آموزش خانواده را در درمان لکنت ترویج دهد.
مهم است که به خاطر داشته باشید که هیچ تکنیک، وسیله یا دارویی واحدی وجود ندارد که لکنت را درمان کند. به بسیاری از افرادی که لکنت زبان دارند، گاهی اوقات گفته می شود که هنگام صحبت کردن، “آهسته تر” یا “فقط آرام باشید”. در حالی که این نکات با بهترین نیت ارائه می شوند، نشان می دهند که لکنت ناشی از اضطراب است و فردی که لکنت دارد اگر تلاش کافی داشته باشد، می تواند لکنت خود را کنترل کند. روان صحبت کردن به این سادگی نیست و افرادی که لکنت دارند باید با یک SLP کار کنند تا نیازهای ارتباطی فردی خود را برطرف کنند.
درمان های جایگزین لکنت
درمان‌های جایگزین برای لکنت (به غیر از گفتار درمانی) محبوب هستند، و در حالی که برخی می‌توانند مفید باشند، برخی دیگر از دوره‌های انگیزشی و ویتامین‌ها گرفته تا تزریق بوتاکس! یک نظرسنجی که در سال 2002 توسط انجمن ملی لکنت انجام شد، نشان داد که بزرگسالانی که لکنت دارند، از انواع درمان‌های فوق‌العاده استفاده می‌کنند.