لکنت زبان عصبی چیست؟
لکنت زبان، اختلالی گفتاری است که با مشکلات مکرر در جریان طبیعی گفتار همراه است. لکنت نوروژنیک یا لکنت زبان عصبی نیز نوعی اختلال روانی است که در آن، فرد در تولید گفتار به صورت نرمال و روان مشکل دارد.
افراد مبتلا به این اختلال روانی ممکن است گفتاری تکه تکه یا متوقف شده داشته باشند، با وقفه های مکرر و مشکل در تولید کلمات بدون تلاش یا تقلا را تجربه کنند.
لکنت زبان عصبی معمولاً به دنبال نوعی آسیب یا بیماری به سیستم عصبی مرکزی، یعنی مغز و نخاع، از جمله قشر، زیر قشر، مخچه، و حتی مناطق مسیر عصبی ظاهر می شود.
چه کسانی در معرض خطر لکنت زبان عصبی هستند؟
اختلالات گفتاری میتواند از ناهنجاریهای حرکتی گفتار یا عوامل ژنتیکی ناشی شود اما به طور کلی افرادی که لکنت زبان عصبی را تجربه می کنند، سابقه تولید گفتار طبیعی قبل از آسیب یا بیماری داشته اند.
در چند مورد، لکنت عصبی ممکن است در افرادی که لکنت زبان رشدی را در دوران کودکی تجربه کرده اند، اما ظاهرا بهبود یافته اند، رخ دهد.
لکنت نوروژنیک می تواند در هر سنی رخ دهد؛ با این حال، اغلب در بزرگسالی ظاهر می شود و بیشترین بروز در جمعیت سالمندان است.
این مشخصات کاملا متفاوت از لکنت زبان رشدی است که به طور معمول به عنوان یک نتیجه از آسیب مغزی دیده نمی شود و اغلب در اوایل دوران کودکی در کودکان بین 2 تا 5 سال ظاهر می شود.
عوامل زمینهای مانند استرس و آسیبهای مغزی میتوانند در تشدید لکنت زبان عصبی نقش داشته باشند.
علائم اصلی لکنت زبان عصبی چیست؟
از آنجا که لکنت زبان عصبی از مجموعه ای بسیار متنوع از بیماری ها و اختلالات ناشی می شود، علائم لکنت عصبی ممکن است به طور گسترده ای بین افراد مختلف متفاوت باشد.
تشخیص لکنت زبان عصبی توسط آسیب شناس گفتار و زبان که اختلالات گفتاری را تشیص و درمان می کند، تشخیص داده می شود. لکنت نوروژنیک ممکن است به عنوان یک تشخیص احتمالی در نظر گرفته شود اگر یک یا چند مورد از علائم زیر مشاهده شود:
- سطوح بیش از حد از disfluencies طبیعی و یا وقفه در جریان رو به جلو از گفتار، مانند interjections و تجدید نظر؛
- انواع دیگر ناسازگاری، مانند تکرار عبارات، کلمات و بخش هایی از کلمات (صداها یا هجاها، طولانی شدن صداها) و غیره؛
- تردید و مکث در مکان های غیر منتظره یا نامناسب در یک گفتار و یا مکث در شروع صحبت؛
- توقف گفتار در هنگام تولید یک کلمه بدون اتمام کلمه؛
- صداهای اضافی مزاحم یا خارجی در طول تولید گفتار؛
- انفجار سریع گفتار که ممکن است غیر قابل درک باشد؛
- حرکات خارجی لب ها، فک یا زبان در هنگام تلاش برای صحبت کردن، از جمله ژست گرفتن.
به نظر می رسد بسیاری از افراد از اختلالات در گفتار خود بی اطلاع باشند یا حداقل نگران آن نباشند. دیگران ممکن است آگاهی نشان دهند و احتمالاً اضطراب و حتی افسردگی را در مورد مشکلی که در صحبت کردن با آن مواجه می شوند، ابراز کنند. این ممکن است با رفتارهای دیگری همراه باشد که ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- رفتارهای ثانویه یا مرتبط، مانند تنش و مبارزه آشکار در تولید گفتار. حرکات سر یا اندام هنگام صحبت کردن، کاهش تماس چشمی؛
- به تعویق انداختن یا تاخیر در تلاش برای گفتن یک کلمه یا اجتناب از کلمات یا موقعیت های گفتاری.
این رفتارها ممکن است ناشی از تلاشهای گوینده برای غلبه بر ناروانی یا زور زدن به آن باشد، یا از تلاش برای پنهان کردن یا پنهان کردن این حقیقت که او در تولید گفتار با صدای عادی مشکل دارد، ایجاد شود.
خواندن این مطالب نیز پیشنهاد می شود
لکنت زبان عصبی چه تفاوتی با سایر انواع اختلالات روانی دارد؟
علائم لکنت زبان عصبی می تواند مشابه علائمی باشد که در سایر اختلالات روانی دیده می شود. برخی از اختلالات ارتباطی مانند دیس آرتری، آپراکسی گفتار، پالیلالیا و آفازی ممکن است توانایی گوینده برای تولید گفتار روان را مختل کند.
این مشکلات ناشی از همان انواع آسیب یا بیماری عصبی مانند لکنت نوروژنیک یا همان لکنت عصبی است و این اختلالات اغلب همزمان وجود دارند. تشخیص لکنت نوروژنیک ممکن است زمانی در نظر گرفته شود که الگوی ناروانی شامل علائمی باشد که در بالا توضیح داده شد.
گاهی اوقات، برخی از افراد ممکن است اختلالات روانی را تجربه کنند. این اختلال منجر به الگوی صحبت کردن ناهموار می شود، اما هیچ عامل پزشکی یا سابقه لکنت رشدی وجود ندارد. ظاهر آن ممکن است با استرس عاطفی یا ضربه ای که فرد اخیراً تجربه کرده است مرتبط باشد.
اختلالی که علائم آن بیشتر به لکنت عصبی شباهت دارد، لکنت رشدی است. لکنت رشدی ممکن است تا بزرگسالی ادامه یابد. در برخی موارد، علائم آن ممکن است به طور قابل توجهی پس از آسیب، بیماری یا تروما بدتر شود و احتمالاً تشخیص بین این دو اختلال را دشوارتر می کند.
به طور مشابه، فردی که در دوران کودکی از لکنت رشدی بهبود یافته است، ممکن است به دنبال آسیب یا بیماری عصبی، ظهور مجدد لکنت را تجربه کند. با این حال، در اکثریت قریب به اتفاق موارد، ظهور ناگهانی گفتار ناهموار در بزرگسالان باید غیر طبیعی تلقی شود.
لکنت رشدی تنها زمانی باید به عنوان یک علت احتمالی در نظر گرفته شود که سابقه قبلی لکنت در دوران کودکی وجود داشته باشد. جدای از تفاوت آشکار در سن شروع، افتراق بین این دو اختلال، اغلب دشوار است.
برخی از الگوهایی که این دو را متمایز می کند عبارتند از:
- لکنت زبان عصبی ممکن است در هر نقطه از تولید کلمه رخ دهد، نه در ابتدا، همانطور که در لکنت رشدی رایج است.
- لکنت زبان عصبی اغلب در هر نوع یا کلاسی از کلمه در هر جایی از جمله اتفاق می افتد به جای اینکه به کلمات محتوایی مانند اسم، افعال، صفت و قید مرتبط شود.
- لکنت زبان عصبی ممکن است در هر نوع رفتار صوتی، از جمله آواز خواندن و تکرار قطعات رخ دهد. ناهمواری ها ممکن است با فرکانس مساوی در هر نوع موقعیت صحبتی رخ دهند.
- لکنت زبان عصبی اغلب با همان شرایطی که به طور قابل توجهی لکنت رشدی را کاهش می دهد، کاهش نمی یابد. اینها شامل آواز خواندن، تطبیق (خواندن مکرر شفاهی همان قطعه) یا صحبت در حالی که تحت پوشش شنیداری یا بازخورد شنیداری با تاخیر است، می شود.
با این حال، الگوهای ذکر شده برای همه افرادی که لکنت نوروژنیک را تجربه می کنند جهانی نیستند و الگوها ممکن است بسته به ماهیت آسیب یا بیماری عصبی در بین افراد بسیار متفاوت باشد.
آیا انواع دیگر مشکلات ارتباطی می توانند با لکنت زبان عصبی همراه باشند؟
غیر معمول نیست که افراد مبتلا به لکنت زبان عصبی چندین نوع دیگر از اختلالات ارتباطی را تجربه کنند. اینها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آفازی: اختلال کامل یا جزئی در درک، فرمول بندی و استفاده از زبان.
دیس آرتری: خطاهایی در تولید صداهای گفتاری، مانند نامفهوم شدن صداها و کلماتی که بر درک گفتار افراد تأثیر می گذارد. - آپراکسی گفتار: بی نظمی در زمان بندی و عدم دقت در حرکت عضلات مورد استفاده در تولید گفتار.
- پالیلالیا: اختلال گفتاری که در آن یک کلمه، عبارت یا جمله ممکن است چندین بار تکرار شود، معمولاً با افزایش سرعت و کاهش تمایز.
- آنومیا: مشکل در یافتن کلمه مناسب برای استفاده.
- سردرگمی: عدم اطمینان در مورد هویت خود و دیگران، مکان آنها، دوره زمانی فعلی و غیره.
لکنت زبان عصبی چگونه تشخیص داده می شود؟
قبل از درمان، مهم است که فرد مشکوک به لکنت زبان عصبی با دقت بررسی و ارزیابی گردد. توصیه می شود با یک آسیب شناس گفتار زبان یا همان گفتار درمانگر که نقش کلیدی در تشخیص و درمان لکنت زبان دارد، مشورت کنید.
ارزیابی شامل در نظر گرفتن مشکل تسلط و سابقه موردی افراد، وضعیت پزشکی فعلی و وجود سایر اختلالات ارتباطی است.
تشخیص باید تعیین کند که آیا ناهماهنگی در اصل، عصبی و نوروژنیک است و آیا اختلالات ارتباطی دیگر نیز، تاثیر می گذارند.
درک روانشناسی گفتار و احساسات بیمار اهمیت زیادی در انتخاب روشهای درمانی مناسب دارد، بنابراین در هنگام تشخیص، این مورد نیز باید در نظر گرفته شود.
روش های درمان لکنت زبان عصبی
درمان لکنت زبان شامل رویکردهای مختلفی مانند گفتار درمانی، درمان شناختی رفتاری، تعامل والدین و کودک و استفاده از دستگاههای الکترونیکی است.
درمان، اغلب توسط یک آسیب شناس گفتار زبان انجام می شود و می توان گفتار درمانی را به عنوان موثرترین روش درمان لکنت زبان عصبی نام برد. روش های درمان لکنت زبان عصبی به صورت کلی عبارتند از موارد زیر:
گفتار درمانی
گفتار درمانی به عنوان یکی از روشهای اصلی درمان لکنت زبان عصبی شناخته میشود و به فرد کمک میکند تا سرعت گفتار خود را کنترل کرده و زمانهایی که دچار لکنت میشود را بهتر درک کند.
این روش درمانی ممکن است در ابتدا باعث شود فرد بسیار آهسته صحبت کند، اما با گذشت زمان به تدریج به الگوی گفتاری طبیعیتری دست پیدا میکند.
گفتار درمانی میتواند به صورت فردی یا گروهی انجام شود و شامل تمرینات مختلفی برای بهبود کیفیت و روانی گفتار است.
همچنین، این روش به بهبود برقراری ارتباط موثر و مشارکت فعال در محیطهای اجتماعی، کاری و تحصیلی کمک میکند.
در گفتار درمانی، تاکید بر شناسایی و درمان مشکلات گفتاری است که به طور مستقیم بر زندگی فرد تأثیر میگذارد.
استفاده از دستگاههای الکترونیکی
دستگاههای الکترونیکی در درمان لکنت زبان عصبی به عنوان ابزاری برای افزایش تسلط و کنترل گفتار استفاده میشوند.
این دستگاهها میتوانند بازخورد شنیداری تأخیری ارائه دهند که به فرد کمک میکند تا آهستهتر صحبت کند و بدین ترتیب لکنت را کاهش دهد.
برخی از این دستگاهها گفتار فرد را تقلید میکنند، به گونهای که انگار در حال همصدایی با شخص دیگری هستند، که این امر میتواند به کاهش احساس تنهایی و فشار در هنگام صحبت کردن کمک کند.
درمان شناختی رفتاری (CBT)
درمان شناختی رفتاری، یک رویکرد رواندرمانی است که به فرد کمک میکند تا روشهای تفکری که ممکن است لکنت را بدتر کنند را شناسایی و تغییر دهد.
CBT به فرد کمک میکند تا استرس، اضطراب و مشکلات عزت نفس مرتبط با لکنت را کاهش دهد و به او در برطرف کردن این مشکلات کمک میکند. این رویکرد بر ایجاد تغییرات مثبت در افکار و رفتارهای فرد متمرکز است.
تعامل والدین و کودک
در روند درمان لکنت زبان عصبی، مشارکت والدین یک عامل کلیدی است. والدین میتوانند با ارائه حمایت، تشویق و تمرین تکنیکهای گفتاری در خانه، به درمان لکنت زبان کودکان خود کمک کنند.
این تعامل و همکاری به کودک کمک میکند تا با اعتماد به نفس بیشتری صحبت کند و در محیطهای اجتماعی و تحصیلی بهتر عمل کند.
دارو برای درمان لکنت زبان عصبی
در برخی موارد، پزشکان ممکن است داروهایی را برای کمک به کنترل علائم لکنت تجویز کنند. این داروها معمولاً به عنوان بخشی از درمان جامع و به صورت تکمیلی به تراپیهای دیگر مورد استفاده قرار میگیرند.
داروها میتوانند به کاهش برخی از عوامل تشدید کننده لکنت مانند اضطراب و استرس کمک کنند، اما معمولاً به عنوان رویکرد اولیه در نظر گرفته نمیشوند.
سایر تکنیک های درمانی
برخی از تکنیک های درمانی نیز وجود دارند که به کاهش علائم لکنت زبان رشدی کمک می کنند. این تکنیک ها نیز ممکن است با لکنت زبان عصبی موثر باشند و شما می توانید برخی از این تکنیک ها را در خانه نیز انجام دهید.
این موارد عبارتند از:
- کاهش سرعت گفتار (گفتن کلمات کمتر در هر نفس با افزایش مدت زمان صداها و کلمات).
- شروع ملایم هر عبارت و جمله ای.
- قرار گرفتن در یک وضعیت بدنی آرام و بدون استرس
- شناسایی اختلالات در الگوهای گفتاری و آموزش بیمار در استفاده از الگوهای مناسب تر.
- همچنین یادگیری تکنیکهای کاهش استرس و مدیریت اضطراب که میتواند به کاهش شدت لکنت کمک کند.
علاوه بر این، اگر فرد، اضطراب یا نگرانی خود را در مورد تسلط خود ابراز کند، درمان لکنت زبان بزرگسالان یا کودکان ممکن است شامل آموزش در مورد اختلال و مشاوره برای تغییر نگرش و ادراک باشد.
استفاده از تکنیک ها و رویکردهای مختلف یا اضافی ممکن است بر اساس حضور سایر اختلالات ارتباطی و شناختی و ماهیت بیماری عصبی اساسی فرد باشد
اگر سایر اختلالات ارتباطی نیز وجود داشته باشد، درمان اضافی برای کاهش اثرات آنها نیز ممکن است تسلط را افزایش دهد.
پزشکان، پرستاران، کاردرمانگران و سایر متخصصین نیز ممکن است قادر به ارائه کمک در برخورد با شرایط پزشکی و علائمی باشند که بر تسلط گفتار تاثیر می گذارند.
ما در خانه لکنت، افراد دارای لکنت بسیاری را درمان کرده ایم که شامل کودکان، نوجوانان و بزرگسالان می شود. برای مشاهده نتایج درمان خانه لکنت، می توانید به صفحه درمان شدگان لکنت زبان مراجعه کنید.
اگر شما یا فرزندتان و یا یکی از اطرافیان تان دچار لکنت زبان است و قصد دارید این اختلال را به صورت قطعی درمان کنید، با ما تماس بگیرید.