دقت داشته باشید ترس و اضطراب به هیچ وجه علت به وجود آمدن لکنت نیستند.
استفاده از روشهای درمان لکنت زبان در اثر اضطراب توسط درمانگر به فرد کمک میکند روند درمان را بهتر طی کند. البته ابتدا باید اضطراب و منشا آن را بشناسیم. ترس، حالتی است که در اثر محرکهای بیرونی خطرناک در فرد ایجاد میشود که با رفع منبع خطر، ترس نیز از بین میرود. زمانی که ترس مداوم باشد، زمان و مکان وقوع آن نامعلوم باشد زمینهساز انواع مختلف اضطراب خواهد شد. اضطراب در واقع واکنش طبیعی بدن به ترس و استرس است که در بدن ما شکل میگیرد. اضطراب از 4 جنبه قابل بررسی است:
- هیجانی: دلشوره
- رفتاری: مقابله یا فرار
- بدنی: افزایش ضربان قلب
- شناختی: فرد منتظر یک خطر است اما زمان و مکان را نمیشناسد.
رولومی میگوید اضطراب همان ترس است که در زمان به خطر افتادن یکی از ارزشهای مهم زندگی در فرد ایجاد میشود. اضطراب با توجه به نوع خطر، انواع مختلفی دارد. بیشترین اضطرابی که در افراد دچار لکنت مشاهده میشود اضطراب اجتماعی است. لازم است یادآورشویم که لکنت زبان یک نوع اختلال گفتاری است. فرد در هنگام صحبت کردن در تلفظ برخی کلمات یا جملات، دچار تکرار یا توقف میشود. این اختلال گفتاری بیشتر در سنین 3 تا 5 سالگی شیوع دارد. البته ممکن است لکنت زبان تا سن 12 سالگی در فرد بروز پیدا کند.
چگونه لکنت باعث اضطراب میشود؟
روشهای درمان لکنت زبان در اثر اضطراب بعد از شناخت و آگاهی از یک اصل مهم شروع میشود. درمانگر باید منشا ترس و اضطراب (هشیار یا ناهشیار) را بشناسد. سپس اقدامات درمانی (شناختی، رفتاری، دارویی و…) لازم را برای رفع لکنت و اضطراب انجام دهد.
کودکی که دچار لکنت است (از سنین 3 تا 5 سالگی) از این مشکل خود نسبتا آگاهی ندارد. با بزرگتر شدن و ورود به مدرسه از تفاوت آهنگ صحبت کردن خود با سایر افراد، شناخت نسبی به دست می آورد. واکنش منفی دیگران را در زمان صحبت کردن خود مشاهده میکند. این برخورد ناخوشایند دیگران، باعث تحقیر فرد میشود. به مرور زمان این ترس از واکنش های منفی و تحقیر شدن به یک ترس مدام و در نتیجه اضطراب تبدیل میشود. این اضطراب همیشه با فردی دارای لکنت است، همراه خواهد بود. تحقیقات نشان داده است که لکنت، ناشی از افسردگی یا اضطراب نیست. بلکه اضطراب به عنوان پیامد لکنت شناخته شده است، در نتیجه منشا لکنت زبان نیست. همه ما میدانیم که توانایی برقراری ارتباط و صحبت کردن، یک مهارت اجتماعی مهم است. بنابراین زمانی که یک اختلال غیر ارادی مانند لکنت زبان آن را مختل کند باعث ترس و اضطراب میشود (پروفسور اشلی کریگ 2000 م).
مداخلات و روشهای درمان لکنت زبان در اثر اضطراب
مهمترین اصل در مداخله و روشهای درمان لکنت زبان در اثر اضطراب، بهبود وضعیت سلامت روان است. به عبارت دیگر پیش از درمان لکنت زبان باید به رفع اضطراب، به ویژه اضطراب اجتماعی پرداخت.
درمان CBT (Cognitive Behavioural therapy) به عنوان درمان شناختی رفتاری نامگذاری شده است. یکی از روشهای درمان لکنت زبان در اثر اضطراب است. این روش توسط روانشناس بالینی انجام میشود. البته برای تمام افراد امکان پذیر نیست، زیرا باید روند درمان به صورت چهره به چهره باشد. این روش درمانی میتواند افکار خود تخریبگر را شناسایی کرده و از بروز آنها جلوگیری کند. در نهایت این افکار مخرب را تصحیح میکند. عزت نفس را باز میگرداند و آن را در فرد افزایش میدهد. از بدتر شدن لکنت در محیط های اجتماعی جلوگیری میکند. نباید لکنت زبان را به عنوان یک نقص و عامل ترس از اجتماع دانست. این روش بر روی مساله رفع ترس و اضطراب تاکید دارد.
سایر روشها برای درمان لکنت زبان در اثر اضطراب
سایر روشهای درمان لکنت زبان در اثر اضطراب به شرح زیر میباشند:
- گفتار درمانی: به صورت اختصاصی به درمان لکنت میپردازد.
- رفتاردرمانی: ایجاد تغییرات با روشهای مختلف صوتی، نفس کشیدن، آرام و شمرده حرف زدن است، دقت داشته باشید این درمان ها به تنهایی منسوخ شده و به کاهش لکنت کمکی نمیکند و ما برنامه های درمانی علمی و تخصصی برای بهبود لکنت زبان داریم که توسط یک گفتاردرمانگر متخصص انجام میشود.
- تمرینات آرامش بخش یا ریلکسیشن: یکی دیگر از روشهای درمان لکنت زبان است که توسط گفتار درمانگر اجرا میشود.